انواع ترانسهای جریان و تعاریف مربوطه 1

انواع ترانسهای جریان و تعاریف مربوط به ترانس جریان ترانس‌های جریان از نظر هسته به دو نوع تقسیم می‌شوند:

۱ - ترانس‌های جریان با هسته اندازه گیری:

هسته این نوع CT-‌ها باید در جریان‌های اتصال کوتاه سریعاً به اشباع رفته و مانع از ازدیاد جریان در ثانویه و در نتیجه مانع سوختن و صدمه دیدن دستگاه‌های اندازه گیری شوند. این گونه ترانس‌های جریان می‌بایست در جریان نامی و مقادیر نزدیک به آن از دقت لازم برخوردار باشند.

۲ - ترانس‌های جریان با هسته حفاظتی:

این گونه هسته‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که دیرتر به اشباع رفته تا بتوانند متناسب با افزایش جریان در اولیه، آن را در ثانویه ظاهر کرده و در جریانهای اتصال کوتاه هم بتوانند دقت لازم را داشته باشند تا با تشخیص این اضافه جریان در ثانویه توسط رله‌های حفاظتی فرمان قطع یا تریپ به کلیدهای مربوطه داده تا قسمتهای اتصالی شده و معیوب از شبکه جدا شوند.

تعاریف مربوط به ترانس جریان:

جریان نامی: مقدار جریانهای اولیه و ثانویه است که ترانس جریان بر اساس آن طراحی و ساخته شده است. جریانی که در حالت عادی از اولیه CT می‌گذرد می‌تواند تا ۱. ۲ برابر جریان نامی اولیه باشد. ولی بهتر است این جریان به جریان نامی اولیه CT نزدیک باشد. مقادیر نامی جریانهای نامی اولیه و ثانویه را در قسمت اول ملاحظه فرمایید.

بردن  :burden بردن عبارتست از مجموع کل امپدانسهای تجهیزات وصل شده به ثانویه CT (شامل دستگاه‌های اندازه گیری یا حفاظتی، کابلهای ارتباطی). مقدار بردن با ولت آمپر مشخص می‌گردد.

نسبت تبدیل نامی: نسبت جریان نامی اولیه CT به جریان نامی ثانویه آن

جریان حرارتی (thermal) Ith: عبارت است از مقدار جریانی که به اولیه ترانس جریان، به مدت یک ثانیه اعمال می‌شود و از نقطه نظر حرارتی مشکلی برای آن بوجود نمی‌آید.

جریان دینامیکی:حداکثر جریانیست که از اولیه CT می‌گذرد و از نقطه نظر نیروی مکانیکی اعمال شده، CT با مشکل مواجه نخواهد شد. میزان این جریان معمولاً ۲. ۵ برابر Ith می‌باشد.

توان نامی: میزان توانی است که یک CT در جریان و بردن نامی به مدار ثانویه تحویل می‌دهد. طبق استاندارد مقادیر این توان عبارتند از: ۲. ۵، ۵، ۱۰، ۱۵، ۳۰ ولت آمپر. البته در کاربردهای خاص مقادیر بزرگتری نیز وجود دارند (مثلاً ۵۰VA).

خطای نسبت تبدیل (Ratio error): میزان انحراف جریان ثانویه از مقدار تئوری، به ازای یک جریان مشخص اولیه می‌باشد. به شکل زیر نگاه کنید:

Ip= جریان موثر اولیه

Is= جریان موثر ثانویه

Kn=نسبت تبدیل نامی

خطای مرکب (Composite error): خطایی است که هم دامنه و هم فاز را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

نقطه اشباع یا نقطه زانو (Knee point): نقطه ایست که در آن به ازای ۱۰ % افزایش در ولتاژ، جریان به اندازه ۵۰ % تغییرات داشته باشد.

جریان حد دقت (Accuracy limit current): حداکثر جریانی که از نقطه نظر خطای مجاز (خطای مرکب) می‌توان به CT اعمال کرد را جریان حد دقت می‌گویند. به عبارت دیگر بالاترین حد جریان اولیه که با در نظر گرفتن خطای مرکب می‌تواند به ثانویه انتقال یابد.

ضریب حد دقت: نسبت جریان حد دقت اولیه به جریان نامی اولیه را گویند.

کلاس دقت: برای CT اندازه گیری عبارت است از حداکثر خطای جریان مجاز در جریان نامی بر حسب درصد. برای CT-های اندازه گیر این کلاس‌ها عبارتند از: ۰. ۱، ۰. ۲، ۰. ۵، ۱، ۳ و ۵. به عنوان مثال کلاس دقت CL= ۱ یعنی ۱ % خطا در جریان نامی

ضریب ایمنی Security factor: عبارتست از نرخ جریان اولیه محدود به جریان اولیه نامی؛ بنابراین یک SF بالا نشان دهنده یک تغییر زیاد از جریان اولیه باشد که می‌تواند به تجهیزات وصل شده به ثانویه آسیب وارد نماید؛ بنابراین این مقدار باید پایین نگه داشته شود تا فقط جریانهایی در حد جریان نامی اندازه گیری شوند، نه جریانهای خطا.